AZBEST JEST BARDZO NIEBEZPIECZNY DLA LUDZKIEGO ZDROWIA! 

Azbest to powszechnie stosowana nazwa kilku włóknistych minerałów krzemianowych wystepujących naturalnie. Charakteryzuje się bardzo dobrą odpornością na wysokie temperatury i dużą wytrzymałością, dlatego najczęściej stosowany był w wielu materiałach budowlanych. Można go znaleźć w wyrobach azbestowo-cementowych, w pokryciach dachowych i elewacyjnych, takich jak płyty faliste i płyty karo, czyli tzw. eternit. Stosowany był również w materiałach termoizolacyjnych, otulinach i powłokach, pokryciach dachowych, płytkach podłogowych, materiałach elektroizolacyjnych. Również przemysł motoryzacyjny korzystał z azbestu, np. w sprzęgłach samochodowych i okładzinach hamulcowych.

Niebezpieczeństwa związane z azbestem

Azbest jest materiałem bardzo niebezpiecznym dla zdrowia człowieka i obecnie jego stosowanie jest zabronione. Jednak mimo wycofania z użycia, wciąż można go znaleźć w wielu maszynach i budynkach, z których sukcesywnie jest usuwany.  

Naruszanie struktury azbestu powoduje jego pylenie, a wdychanie pyłu azbestowego może prowadzić do nieodwracalnych zmian chorobowych takich jak azbestoza, rak płuc i międzybłoniak. Zanieczyszczenie organizmu azbestem może nawet spowodować śmierć!

Azbest to materiał bardzo kruchy, jego włókna są mikroskopijne i mogą w mniejszych lub większych ilościach unosić się w powietrzu. Nie wolno zatem pracować przy usuwaniu azbestu bez właściwej ochrony nie tylko dróg oddechowych, ale całego ciała. Usuwając wyroby z azbestu należy unikać ich łamania, cięcia, kruszenia, wiercenia, czy szlifowania.

Nigdy nie należy samemu usuwać elementów azbestowych. Najlepiej powierzyć takie zadania specjalistycznej firmie, której pracownicy będą przeszkoleni, wykwalifikowani i zaopatrzeni w odpowiedni strój ochronny. 

W jaki sposób zatem postępować z wyrobami azbestowymi?

• Zawsze stosować szczelne zabezpieczenia przed pyłem azbestowym: odpowiednie kombinezony ochronne, rękawice, półmaski z goglami, a najlepiej maski całotwarzowe z odpowiednim filtrem przeciwpyłowym P3.

• W przypadku usuwania elementów azbestowych z mieszkania, należy szczelnie zabezpieczyć pozostałe pomieszczenia i elementy mebli.

• Emisja pyłu jest mniejsza, gdy materiały zostaną zwilżone. Należy zatem dokładnie zwilżyć wszystkie elementy w celu zmniejszenia emisji włókien azbestowych.

• Azbestowe elementy powinno się w miarę możliwości usuwać w całości. Nie należy ich zrzucać i łamać. Powinno się również oddzielać wyroby z azbestu od tych nie zawierających go.

• Nie wolno ponownie montować i użytkować elementów azbestowych.

• Po demontażu wyroby azbestowe powinny być bezpiecznie magazynowane i zabezpieczone tak, aby nie emitowały pyłu. Opakowania powinny być całkowicie szczelne i wytrzymałe mechanicznie.

• Używane przy pracach z azbestem kombinezony ochronne należy ostrożnie zdjąć (można je wcześniej przetrzeć zwilżoną szmatką), zapakować do worka foliowego i złożyć razem z azbestowymi odpadami.

• W trakcie zdejmowania ubrania ochronnego środki ochrony dróg oddechowych powinny być nadal założone. Maskę, czy półmaskę i gogle zdejmujemy na końcu i traktujemy również jak odpady azbestowe. 

• Odbiór zabezpieczonych odpadów azbestowych należy zlecić firmie, która zajmuje się odbiorem takich odpadów niebezpiecznych. 

Jak się zabezpieczyć przed azbestem?

Jak w przypadku każdej pracy, przed jej wykonaniem powinno się przeprowadzić kompleksową ocenę ryzyka i na jej podstawie wybrać właściwe środki zapobiegawcze i ochronne. Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom niezbędny sprzęt ochronny, bezpieczną organizację pracy, szkolenia i wyczerpujące informacje, a także odpowiedni nadzór.

Właściwie dobrany sprzęt ochrony indywidualnej obejmuje to środki ochrony dróg oddechowych, kombinezon ochronny, rękawice i buty.

Kombinezony ochronne 

Nie każdy kombinezon ochronny będzie odpowiedni! Ubrania ochronne muszą zapewniać bardzo wysoką ochronę przed cząstkami (kategoria III, typ 5) zarówno jeśli chodzi o materiał, z którego są wykonane jak i szwy. Kombinezon powinien ściśle przylegać do otworów na ramiona i nogi - najlepiej jeśli będzie wyposażony w elastyczne mankiety i końcówki nogawek. Tkanina powinna mieć gładką powierzchnię zapobiegającą przywieraniu cząsteczek do ubrania. Dobrze, żeby krój kombinezonu zapewniał wygodę i swobodę ruchów. Odzież ochronna musi być również zgodna z dodatkowymi środkami ochrony indywidualnej. 

Ochrona dróg oddechowych

Do pracy z azbestem można używać gogli i półmasek przeciwpyłowych. Należy jednak pamiętać, że półmaski typu P3 należy traktować jako zabezpieczenie jednorazowe i po użyciu zabezpieczyć i usunąć razem z pozostałymi materiałami azbestowymi.

Odpowiednią ochroną będą również półmaski wielokrotnego użytku z filtrem przeciwpyłowym P3 (nie należy zapominać o goglach!), a najlepiej zastosować maski całotwarzowe z filtrem przeciwpyłowym P3, które zapewniają najlepszą ochronę dróg oddechowych oraz oczu i skóry twarzy.

W przypadku wykonywania długotrwałej, wielogodzinnej pracy przy usuwaniu azbestu, jej komfort poprawiają urządzenia nadmuchowe. Urządzenia filtrowentylacyjne, takie jak Proflow (3M PF619E) czy Malina Safety CleanAir Chemical 2F, zapewniają dopływ do dróg oddechowych oczyszczonego powietrza i nie wymagają od użytkownika dodatkowego wysiłku przy oddychaniu. Tego typu sprzęt ochrony osobistej może być podłączony do masek całotwarzowych, kapturów ochronnych, a nawet kombinezonów z zabudowaną częścią chroniącą twarz i głowę.

Gogle ochronne - należy wybierać gogle z wentylacją pośrednią, która ochroni przed przedostaniem się włókien azbestowych do oczu. 

Dobrze jest dobrać również rękawice robocze np. oblewane nitrylem lub gumą.

Obuwie robocze, stosowane zazwyczaj w przemyśle budowlanym, należy dodatkowo osłonić ochraniaczami na buty, wykonanymi z takiego samego materiału jak kombinezony ochronne.